Nezavisni operator sistema u Bosni i Hercegovini (NOSBiH) saopštio je razloge zbog kojih je u petak, 21. juna, došlo do raspada elektroenergetskih sistema u Albaniji, Crnoj Gori, Bosni i Hercegovini i dijelu Hrvatske.
Prema saopštenju NOSBiH-a, nestanak struje u BiH započeo je u 12:24 sati i trajao je nekoliko sati. Incident je započeo ispadom interkonektivnog dalekovoda 400 kV Zemlak (Albanija) – Kardia (Grčka) u elektroprenosnoj mreži Albanije u 12:20 sati. Prije ovog ispada, dalekovod 400 kV Podgorica 2 – Ribarevina u Crnoj Gori također je ispao, ali je prenosna mreža Crne Gore i susjednih sistema ostala stabilna.
Nakon ispada dalekovoda Zemlak – Kardia, uslijedili su kaskadni ispadi 400 kV, 220 kV i 110 kV dalekovoda u Albaniji, što je uzrokovalo prenošenje incidenta u elektroenergetski sistem Crne Gore i ispad 220 kV dalekovoda Mojkovac – Podgorica 1. Ovo je dovelo do naponskog kolapsa u elektroenergetskom sistemu BiH, uz kaskadne ispade svih interkonektivnih vodova između BiH i Crne Gore u 12:22 sati. Incident se potom proširio na dio Hrvatske, posebno na priobalni dio.
NOSBiH ističe da je elektroenergetski sistem BiH sastavni dio jedinstvenog prenosnog sistema kontinentalne Evrope, te da je zbog velikih tokova električne energije preko BiH, ovakav razvoj događaja bio neizbježan.
Unatoč složenosti situacije, operativno osoblje DC NOSBiH-a uspjelo je stabilizirati elektroenergetski sistem BiH u najkraćem mogućem roku primjenom adekvatnih dispečerskih akcija. Prioritet je dat važnijim potrošačkim čvorištima i proizvodnim jedinicama, čime je osigurano ponovno napajanje električnom energijom. Potpuna resinhronizacija i normalizacija stanja izvršena je u rekordnom roku od dva sata.
NOSBiH će, u saradnji s Evropskom asocijacijom operatora prenosnih sistema za električnu energiju (ENTSO-E), provesti detaljnu analizu događaja u narednim sedmicama, o čemu će javnost biti pravovremeno obaviještena. Ističu da je za prevenciju sličnih situacija ključno investiranje u modernizaciju prenosne mreže BiH, koja trenutno ne može adekvatno odgovoriti na sve izazove.
“Ojačavanje elektroenergetskog sistema BiH prijeko je potrebno kako bi se izbjegli slični incidenti u budućnosti,” saopštili su iz NOSBiH-a.
