Parlamenti bosanski, plaće švicarske: Paušali, regresi, otpremnine… koliko zaista zarađuju?

Plaće, paušali, naknade za topli obrok, za odvojeni život, za troškove stanovanja, za putne troškove… Brojne su privilegije koje uživaju članovi parlamenata u BiH. Istraživali smo koliko iznose okvirna mjesečna primanja domaćih parlamentraca.

Državni nivo

Na državnom nivou, članovi Zastupničkog i Doma naroda PSBiH, ostvaruju pravo na mjesečnu plaću, koja može iznositi između 3.990 i 4.130 KM mjesečno, u zavisnosti od funkcije koju izabrani ili menovani parlamentarac obavlja, odnsono da li je član Kolegija jednog od domova, da li je predsjedavajući nekog od klubova zastupnika ili delegata, ili je “običan” parlamentarac. Ovom iznosu se treba dodati i oko 20 KM za svaku godinu radnog staža na ime minulog rada, s tim što taj iznos ne može premašiti visinu od 20 posto od osnovne plaće. To znači da se maksimalna plaća ne može premašiti iznos od 5.000 KM.

Dodaci na minuli rad od 0,5 posto od osnovne plaće za svaku godinu radnog staža, a maksimalno 20 posto vrijedi i za sve ostale nivoe vlasti.

Osim plaće, svaki od članova državnog Parlamenta ostvaruje pravo na mjesečni paušal od 712 KM, kao i na naknadu za topli obrok od oko 250 KM mjesečno. Svi parlamentarci čije je mjesto prebivališta udaljeno 50 ili više kilometara od Sarajeva imaju pravo na naknadu za odvojeni život. Ova naknada iznosi 400 KM mjesečno, ali ona ujedno za sobom “vuče” i naknadu za troškove smještaja od 500 KM mjesečno, kao i naknadu za troškove posjete porodici četiri puta mjesečno, čija visina zavisi od udaljenosti mjesta stanovanja u odnosu na Sarajevo. Ova naknada se može kretati između 240 i 1.440 KM mjesečno.

Otpremnine, jubilarne nagrade…

Članovi državnog Parlamenta imaju pravo i na povremene naknade kao što su regres, pomoć u slučaju bolesti ili smrti bliskog člana porodice, otpremnina za odlazak u penziju i jubilarna nagrada. O njihovim zahtjevima u pogledu ostvarivanja ovih prava odlučuju nadležna parlamentarna tijela. Visina ovih naknada zavisi od iznosa mjesečne plaće svakog od zastupnika ili delegata. Ranije su zastupnici i delegati na državnom nivou imali pravo i na “bijeli hljeb” u trajanju od godinu dana, ali je ova privilegija ukinuta u prošlom mandatu.

Treba dodati da pravo na sve naknade ostvaruju i parlamentarci koji nisu profesionalno angažovani u PSBiH i koji ne primaju plaću u ovoj instituciji. Također, članovi Parlamenta koji nisu profesionalno angažovani imaju pravo na razliku u plaći između one koje primaju u firmi u kojoj rade i one koju bi imali da su profesionalizirali svoj rad u Parlamentu.

Entitetski nivo

U Parlamentu FBiH plaće i naknade su nešto niže. Osnovna plaća zastupnika i delegata iznosi između 2.100 i 2.650 KM mjesečno, paušal iznosi 630 KM, a naknada za topli obrok oko 200 KM mjesečno. To su redovne mjesečne naknade na koje imaju pravo svi zastupnici i delegati.

Također, delegati koji žive udaljeni 70 i više kilometara od Sarajeva imaju pravo na naknadu za odvojeni život, kao i za troškove stanovanja, u ukupnom iznosu od 800 KM mjesečno, kao i na naknadu za troškove prijevoza četiri mjesečne posjete porodici, čija visina zavisi od toga koliko im je mjesto prebivališta udaljeno od Sarajeva.

Kao i njihove kolege na državnom nivou, imaju pravo na regres za godišnji odmor, koji je prošle godine iznosio 445 KM, te na pomoć u slučaju bolesti ili u slučaju smrti člana porodice, kao i na optremninu u slučaju odlaska u penziju. I u ovom parlamentu visina spomenutih naknada zavisi od visine plaća. Članovi Parlamenta FBiH nisu željeli ukinuti pravo na “bijeli hljeb”, iako je bilo inicijativa u tom pravcu, tako da svi oni kojima iz bilo kojeg razloga prestane mandat imaju pravo na mjesečnu plaću u narednih 12 mjeseci, ili do pronalaska novog posla.

Što se tiče članova Narodne skupštine RS-a, profesionalno angažovani zastupnici mogu imati plaću koja se kreće između 2.550 i 3.750 KM mjesečno, u zavisnosti da li je “obični” zastupnik, predsjedavajući radnog tijela, predsjedavajući kluba, zamjenik predsjedavajućeg, ili predsjedavajući Skupštine. Međutim, profesionalno angažovani zastupnici u NSRS nemaju pravo na paušal.

Visina paušala za one koji imaju pravo na ovu naknadu, a to su zastupnici koji nisu profesionalno angažovani, je 1.785 KM. Zastupnicima se ne isplaćuju naknade za topli obrok, regres za godišnji odmor, kao ni za odvojeni život, troškove smještaja i posjete porodicama. Članovi NSRS imaju pravo na otpremnine za odlazak u penziju, u visini od tri mjesečne plaće, kao i na naknadu nakon prestanka mandata, odnosno na “bijeli hljeb”. Ovo pravo mogu ostvarivati do pronalaska novog posla, a najduže šest mjeseci.

Kantonalni nivo

U Skupštini Unsko-sanskog kantona visina osnovnih mjesečnih plaća jednaka je visini osnovnih plaća u Parlamentu FBiH i iznosi između 2.100 i 2.650 KM. Za razliku od kolega na federalnom nivou, profesionalno angažovani članovi Skupštine USK nemaju pravo na paušal, ali imaju pravo na položajni dodatak, u visini od 10 posto u odnosu na visinu plaće. Zahvaljujući ovom dodatku njihove plaće rastu na raspon od 2.310 do 2.915 KM mjesečno.

Također, profesionalno angažovani zastupnici imaju pravo na naknadu za topli obrok, u visini od oko 200 KM mjesečno, oni koji žive 70 ili više kilometara od mjesta održavanja sjednica Skupštine imaju pravo na naknadu za odvojeni život i troškove smještaja, u visini jedne osnovice za obračun plaće, koja je iznosila 270 KM. Ova kategorija zastupnika ima pravo i na nakandu za četiri posjete porodici u toku mjeseca, čija visina zavisi od udaljenosti mjesta stanovanja.

Kao i na  federalnom nivou, imaju pravo na regres za goddišnji odmor, naknade za slučaj bolesti, ili smrti člana porodice i otrpemninu pri odlasku u penziju, koje zavise od visine plaće.

Zastupnici koji nisu profesionalno angažovani imaju pravo na mjesečni paušal od 1.800 KM.

Međutim, ovo nisu sva primanja članova Skupštine USK. Za svaku sjednicu Skupštine, Kolegija Skupštine ili radnih tijela, kojoj prisustvuju, zastupnici ostvaruju pravo na dodatnu naknadu. Za prisustvo sjednicama predsjedavajući tog tijela (Skupštine, Kolegija ili radnog tijela) ima pravo na naknadu od 150 KM po sjednici, a članovi po 130 KM po sjednici.

Osim toga, predsjedavajući Skupštine ima pravo na naknadu za korištenje mobilnog telefona u visini od 100 KM mjesečno.

Osnovna plaća u Skupštini Posavskog kantona, u zavisnosti od funkcije koju zastupnici mogu obavljati, kreće se između 1.035 i 2.290 KM. Osim plaće, zastupnici imaju pravo na topli obrok od 10 KM dnevno, odnosno oko 220 KM mjesečno, te na paušal u iznosu od 350 KM mjesečno.

Također, zastupnicima se priznaju i troškovi prijevoza, koji zavise od cijene karte u javnom prevozu, a imaju pravo i na regres za godišnji odmor, koji je prošle godine iznosio 400 KM. Prilikom prestanka mandata imaju pravo na “bijeli hljeb” najduže šest mjeseci po prestanku mandata.

Profesionalno angažovani zastupnici u Skupštini Tuzlanskog kantona primaju mjesečnu plaću u iznosu 1.370 KM. Izuzetak je predsjedavajući skupštine čija plaća iznosi 3.430 KM. Osim plaća, članovi Skupštine TK imaju pravo i na pušal, čija visina zavisi od profesionalnog angažmana i funkcije u Skupštini.

Predsjedavajući Skupštine, bez obzira na profesionalni angažman, ima pravo na paušal od 1.200 KM. Zamjenik predsjedavajućeg koji nema profesionalni status ima pravo na paušal od 2.020 KM, član Skupštine koji nije u profesionalnom statusu ima pravo na paušal od 1.620 KM, zastupnik u profesionalnom statusu ima paušal od 1.210 KM, a član Kolegija koji nije u profesionalnom statusu ima pravo na paušal pd 400 KM.

Članovi Skupštine TK nemaju pravo na bilo kakve druge naknade, uključujući i “bijeli hljeb”.

Slična situacija je i u Zeničko-dobojskom kantonu u kojem osnovna mjesečna plaća zastupnika iznosi između 1.970 i 2.470 KM. Osim plaće, zastupnici imaju još pravo na mjesečni paušal od 750 KM. Na ostale naknade nemaju pravo, kao ni na “bijeli hljeb”.

Zastupnici u Bosanskopodrinjskom kantonuostvaruju pravo na osnovnu plaću u iznosu između 1.070 i 1.800 KM u zavisnosti od pozicije koju obavljaju.  Također, imaju pravo i na mjesečni paušal u iznosu od oko 750 KM mjesečno. Zastupnici, čije je mjesto stanovanja udaljeno tri ili više kilometara od zgrade Skupštine imaju pravo i na naknadu za troškove prijevoza, koja iznosi polovinu cijene mjesečne karte u javnom prijevozu. Zastupnici koji nisu profesionalno angažovani imaju pravo na razliku na plaću između iznosa kojeg dobijaju na svom radnom mjestu i iznosa na kojeg bi imali pravo kao profesionalni zastupnici.

Nedavno je u javnost dospjela vijest kako su članovi Skupštine Srednjobosanskog kantona povećali sebi mjesečni paušal sa oko 540 na 1.000 KM. Međutim, kako smo uspjeli nezvanično saznati, ova odluka još nije stupila na snagu, tako da je na snazi “stari” paušal od 540 KM.

Osnovna mjesečna plaća profesionalnih zastupnika iznosi izmđu 1.830 i 2.640 KM, a osim plaće i paušala, članovi Skupštine SBK imaju pravo još na topli obrok od oko 200 KM mjesečno. Osim toga, imaju pravo na “bijeli hljeb” u trajanju od najduže 12 mjeseci po prestanku mandata.

U Hercegovačko-neretvanskom kantonuosnovna plaća zastupnika se kreće između 1.740 i 2.900 KM, u zavisnosti od pozicije koja se obavlja. Mjesečni paušal iznosi 700 KM, a naknada za topli obrok oko 180 KM mjesečno.

Zastupnici kojima istekne mandat imaju pravo na “bijeli hljeb”, najduže 12 mjeseci po osteku mandata. Međutim, visina ove naknade zavisi od godina radnog staža. Oni koji imaju do pet godina radnosg staža u prva tri mjeseca dobijaju cijelu, a u preostalih devet mjeseci po pola mjesečne plaće. Osobe koje imaju između pet i 15 godina radnog staža po šest mjeseci primaju cijelu i po polovinu plaće, zastupnici koji imaju između 15 i 25 godina radnog staža devet mjeseci primaju punu, a tri mjeseca po pola plaće, dok oni koji imaju preko 25 godina radnog staža imaju pravo na svih 12 punih plaća dok primaju “bijeli hljeb”.

U Zapadnohercegovačkom kantonu osnovna plaća zastupnika se kreće između 2.850 i 2.140 KM. Visina paušala kojeg primaju zastupnici je 530 KM. Oni također ostvaruju i naknadu za troškove dolaska na posao i odlaska sa posla u visini od od 25 feninga po pređenom kilometru za svaki radni dan, a maksimalno 300 KM. Visina toplog obroka je oko 200 KM mjesečno.

Visina regresa je 455 KM, dok je visina opremnine odlaska u penziju tri plaće koje su primili. Visina naknade za slučaj bolesti ili smrti člana porodice je 1.000 KM. Zastupnici kojima prestane mandat imaju pravo na “bijeli hljeb” najduže šest mjeseci po isteku mandata, u visini plaće koju je primao za vrijeme trajanja mandata. Zastupnici koji nisu profesionalno angažovani, imaju pravo na naknadu od 103 KM za svaku sjednicu Skupštine, ili radnog tijela čiji su članovi.

Visina plaća zastupnika u Skupštini Kantona Sarajevo, u zavisnosti od pozicije koju obavljaju, kreće se između 2.460 i 3.090 KM. Visina toplog obroka je oko 200 KM mjesečno. Pravo na paušal ostvaruju samo zastupnici koji nisu profesionalno angažovani i on iznosi 580 KM.

Visina regresa za godišnji odmor je polovina prosječne neto plaće u FBiH odnosno oko 450 KM. Visina naknade za slučaj bolesti je tri prosječne plaće u FBiH, odnodno oko 2.700 KM, a u slučaju smrti člana porodice četiri prosječne plaće, odnosno 3.600 KM. Visina otpremnine za odlazak u penziju je pet mjesečnih plaća koje je primao kao zastupnik.

Zastupnici u KS nemaju pravo na “bijeli hljeb”.

Iako smo više puta usmeno i pismeno kontaktirali Skupštinu Livanjskog kantona nismo dobili informaciju o visini primanja zastupnika u ovom kantonu.