Siromaštvo povećava zaduženost: Kreditni dug u BiH raste za 614 miliona KM za godinu
U situaciji gdje brojni građani Bosne i Hercegovine vode borbu sa niskim primanjima i inflacijom, rast kreditne zaduženosti postaje gorući problem. Kako potrošači prave finansijske akrobacije da prežive i pokriju osnovne potrebe, istovremeno drugi dio populacije i privrede bilježi višak kapitala. Šta leži u osnovi ove disproporcije i kako se odražava na ekonomiju zemlje?
Prema najnovijim podacima Centralne banke BiH, ukupna kreditna zaduženost u BiH na kraju juna iznosila je 22,73 milijarde KM, bilježeći povećanje za 303,9 miliona KM u odnosu na prethodni mjesec i 1,01 milijarde KM u odnosu na prošlu godinu.
Ovaj alarmantni trend prati porast kreditne zaduženosti građana, privatnih preduzeća i nefinansijskih javnih preduzeća u raznim sektorima. Samo vladine institucije, koje imaju višak prihoda, ne pokazuju potrebu za novim zaduženjima.
Iako je nivo primanja u zemlji nizak, podaci ukazuju na porast dugovanja stanovništva. Krajem juna, građani su dugovali čak 138,1 milion KM više u poređenju sa majem iste godine. Na godišnjem nivou, kreditna zaduženost stanovništva je povećana za nevjerovatnih 614,2 miliona KM. Ekonomski stručnjaci ističu da su ovi podaci rezultat siromaštva koje pogađa veliki broj ljudi, primoravajući ih da se zaduže čak i za osnovne potrebe.
Dr. Žarko Papić, ekonomista, objašnjava da niski prihodi i inflacija od 4,9% dodatno pogoršavaju ovu situaciju. Inflacija je dodatno oslabila ionako skromne plate i penzije, čineći izazovno podmirenje osnovnih životnih troškova.
S druge strane, drugi segment stanovništva i privrede ima višak kapitala i štedi. Ukupni iznosi depozita su se povećali na 29,86 milijardi KM, bilježeći rast od 2,08 milijardi KM u odnosu na juni 2022. godine. Međutim, javne institucije, posebno javna preduzeća, često ne plaćaju poreze i doprinose, dodatno opterećujući budžet i izazivajući potrebu za stranim zaduživanjem.
