Profesori iz Tuzle se bave rijetkom granom fizike na osnovu koje je nastao GPS uređaj
Profesori iz Tuzle Vedad Pašić i Elvis Baraković, uz dvoje mlađih kolega koji su na postdiplomskom studiju, trenutno se jedini u Bosni i Hercegovini bave izučavanjem grane fizike, na osnovu koje je nastao i GPS uređaj prenoi klix.
Vedad Pašić i Elvis Baraković profesori su na Prirodno-matematičkom fakultetu u Tuzli, a već duži niz godina se bave područjem proširenih ili alternativnih teorija gravitacije, što zapravo predstavlja nastavak rada koji je početkom 20. stoljeća započeo Albert Einstein, sa svojom općom teorijom relativnosti. Eksperimentalno je dokazana kao ona koja doista jeste relevantna za opisivanje svega u Svemiru, posebno gravitacionih interakcija.
“Mi radimo sa matematičkog aspekta, što uopće nije neobično jer na kraju matematika i fizika imaju svoj zajednički korijen, samo što su jednostavno postale prevelike kao nauke, kako bi se svi mogli baviti jednom, ali i drugom. Jako je važno da imamo priliku baviti se stvarima o kojima možemo slobodno razgovarati sa kolegama koji su sa višeg teorijskog, odnosno matematičkog, ali i sa onima koji su više u praktičnom, odnosno eksperimentalnom i fizičkom polju”, kaže Pašić na početku razgovora za Klix.ba.
Za naučnike je veoma važno da uvijek vode računa o svojoj društvenoj odgovornosti. Nauka je dugotrajan proces, a veoma rijetko proizvede nešto što će sutradan biti svima dostupno i korisno.
Od naučne fantastike do realnosti
Stvari koje su prije 100 godina bile u domenu naučne fantastike danas nosimo u unutar svojih džepova ili mobilnih uređaja. Naime, zahvaljujući relativističkoj astrofizici, kojom se bave tuzlanski profesori, današnji život čovjeka je olakšan, u kontekstu njegovog kretanja i lociranja jer je na osnovu nje nastao svima dobro znani GPS uređaj.
“Teorija relativiteta se između ostalog bavi i stvarima kao što su prostor i vrijeme. Između ostalog, bez ove vrste fizike ne bi postojao ni GPS uređaj. Kada god otvorite Google Maps ili neki drugi GPS program, svi sateliti koji se nalaze u visokoj orbiti iznad Zemlje ne bi bili precizni ukoliko nisu prilagođeni relativističkim podacima. Dakle, da je drugačije, svakoga dana bi vaš GPS uređaj griješio za 24 kilometra. Najprostije rečeno – na osnovu trenutne lokacije sutradan biste bili u Lukavcu, a prekosutra u Gračanici”, pojašnjava Pašić.
