Kako je izgledao Ramazan u Sarajevu 1939. godine: Sijela, top, iftari,..

Na Facebook stranici Historijskog arhiva Sarajevo podijeljen je isječak novinskog članka iz 1939. godine, a koji opisuje kako Sarajlije provode dane ramazana gdje se kaže da je mjesec u znaku neke mističnosti, ali i u “nervu jedne žive noći”.

Tekst je objavljen u Jugoslavenskoj pošti 28. oktobra 1939. godine, a u uvodu pojašnjava značaj mjeseca ramazana i posta te koje su dužnosti muslimana.

“Sarajevski ramazan ima posebno obilježje. Sav je u znaku izvjesne mističnosti i isposničkih svetačkih likova starih ihtijara koji se, kao mravi, vuku oronulom čaršijom i prebijelim sokacima”, navodi se potom.

Kaže se da je ramazan u Sarajevu “sav u nervu jedne žive noći kroz koju svjetlucaju zapaljena minareta i rasvjetljavaju buljuke mraka koji se prikradaju između šljivika i kapidžika da kucnu plašljivo curi u pendžere”.

“Od iftara, prvog topa koji u akšam pukne sa Žute tabije i obraduje one koji jedva čekaju da se omrse i progutaju koji zalogaj, iznemogli od rada i posta, pa sve tamo do jacije, do ponoći pa čak i do same zore, kvrckaju kamenčići o djevojačke pendžere, ore se pjesme niz mahale i obijesna mlađarija zbija šale i maskare po budžacima i avlijama”, opisuje se atmosfera u gradu.

Ramazan u Sarajevu 1939. godine obilježila su i sijela “vesela i razgovorljiva”, a kaže se i da ašikovanju “nigdje kraja i konca”. Navodi se da su pune kafane, tombola se igra “ko na vatru”, fenjeri se promiču sokacima i žene se vraćaju sa sijela, “kasno i pospano”.

“Male zadimljene kafanice na periferiji ili u sporednim sokačićima centra, uvučene i sakrivene od pogleda radoznalog svijeta, pružaju jedino mjesto gdje se preko ramazanskih noći okupljaju stari ljudi. Sastanu se ahbabi i jarani i srčući ponajlak crnu kahvu, pričaju priče iz starog vakta i zemana, stvari koje su birvaktile uzbuđivale svijet, a poslije se, pred naletom novih događaja, zavoravile”, kaže tekst u Jugoslavenskoj pošti.

Tu je i čaršija za koju se kaže da zajedno s uličicama i sokačićima pravi jedan čaroban isprepleten sklop – šuti i miruje: “A pred akšam se ulice i mahale razbude i uzavru prolaznicima i prodavačima: “Ah što mu ga je dobar kadaif, ah! Banka kila, ajdeee!”, “Samuni, samu-ni-iii!”, “Taze roba!”, “Evo, narode, robe bez probe! Evo božijeg nimeta i berićeta. Ko kod mene kupi, neće se kajati ni na ovom ni na onom svijetu!”, “Lik svijeća dinar! Samo dinar!”.

“A onda, najednom, u sam akšam, jak pucanj sa Žute tabije prodrma cijeli Šeher.

Top!
Post je završen za jedan dan…”